Podwyższenie kierownicy w motocyklu, czyli jak podnieść komfort
Jedni lubią sportową jazdę, inni wolą podziwianie krajobrazów, są też tacy, którzy lubią po prostu pokręcić się po mieście, jest również spore grono miłośników taplania się w błocie. Niezależnie od tego, do której grupy należycie, ważna jest odpowiednia pozycja na motocyklu i tu może pomóc między innymi zmiana wysokości kierownicy.
- Prawidłowa pozycja na motocyklu ma ogromny wpływ na komfort jazdy oraz bezpieczeństwo. Na rynku jest wiele rodzajów jednośladów o bardzo zróżnicowanych konstrukcjach, więc ciężko mówić o złotym środku.
- Podwyższenie kierownicy w motocyklu, lub jej obniżenie, będzie miało ogromny wpływ na komfort i dostosowanie sprzętu do potrzeb motocyklisty.
- Szerokość kierownicy jest równie ważna, jak jej wysokość. Wpływa bezpośrednio na łatwość manewrowania motocyklem, co można odczuć w szczególności podczas precyzyjnych manewrów z niskimi prędkościami.
Nie ma odpowiedzi na pytanie, jaka jest idealna wysokość kierownicy – idealna to taka, która pasuje danemu motocykliście. Na sportowej maszynie optymalna pozycja to taka, kiedy tułów jest pochylony do przodu, łokcie ugięte, a pośladki wysunięte do tyłu, dzięki czemu można nie tylko wspomóc aerodynamikę, ale przede wszystkim łatwo balansować ciałem w zakrętach.
Na motocyklu turystycznym lub nakedzie najbardziej pożądana będzie pozycja, w której nogi są zgięte w kolanach pod kątem niemal 90 stopni, a tułów prawie wyprostowany. To tak zwana pozycja neutralna, która jest wygodna i pozwala z łatwością obserwować otoczenie. W motocyklu terenowych kierownica z reguły jest szeroka i pozwala na komfortowe stanie na podnóżkach.
Na pozycję na motocyklu wpływa sporo elementów: wysokość siedzenia, ustawienie dźwigni zmiany biegów, kierownicy i klamek sprzęgła oraz hamulca. Trójką kierownica-siedzenie-podnóżki ma najważniejszy wpływ na wrażenia z jazdy.
Prawidłowa pozycja na motocyklu – czyli jaka?
Zacznijmy od podstaw – od czego zależna jest poprawna pozycja na motocyklu, a przede wszystkim, kiedy możemy uznać, że pozycja jest poprawna? W wielu poradnikach dotyczących techniki jazdy znajdziemy wspólny mianownik opisujący poprawną pozycję na motocyklu. Będzie nim:
- Poprawna pozycja to taka, dzięki której motocyklista może w kontrolowany i bezpieczny sposób obsługiwać wszystkie niezbędne elementy motocykla.
Ma to sens, prawda? Jeśli motocyklista ma kierownicę tak wysoko i daleko, że ledwo jest w stanie nacisnąć klamkę hamulca, to jego pozycja nie będzie poprawna. To samo tyczy się zdrętwiałych przedramion, czy przesadnie ugiętych kolan. I z tego powodu komfort ma tak duże znaczenie – prawidłowa pozycja to także pozycja, która jest wygodna. A wygoda jest względna i składa się na nią:
- Typ motocykla. Jeśli zamontujemy końcówki typu clip-on do motocykla crossowego, to efektywna jazda nie będzie możliwa.
- Budowy ciała samego motocyklisty.
Drugi punkt jest w szczególności ważny i motocykliści najczęściej dodają akcesoria do swoich motocykli właśnie z powodu budowy swojego ciała. Motocykle projektowane są przecież z wzięciem pod uwagę uśrednionej wagi czy uśrednionego wzrostu motocyklisty.
Kierowca w motocyklu – typy, materiały
Jednym z łatwiejszych sposobów na zmianę pozycji na motocyklu, będzie wymiana kierownicy, lub zmiana jej położenia (wysokości, offsetu).
Rodzaje kierownic
W zależności od typu motocykla wyróżniamy różne rodzaje kierownic. W motocyklach sportowych są tak zwane kierownice clip-on, czyli dwie rurki przymocowane do teleskopowych uchwytów. Ich ułożenie jest wąskie, niskie i zazwyczaj są mocno skierowane w stronę motocyklisty. Wymuszają pochyloną i aerodynamiczną pozycję. Zapewniają łatwą kontrolę podczas szybkiego pokonywania zakrętów, ale jednocześnie są uciążliwe przy precyzyjnych manewrach z niskimi prędkościami. Można ustawić zarówno ich wysokość, jak i odległość od siebie oraz kąt odchylenia. Takie rozwiązanie jest też stosowane w motocyklach sportowo-turystycznych, gdzie uchwyty do kierownic są zintegrowane z półką zawieszenia.
W pozostałych typach motocykli stosuje się proste kierownice, które mogą dodatkowo mieć poprzeczkę – nie tylko usztywnia i wzmacnia konstrukcję, ale także pozwala na zamontowanie dodatkowych akcesoriów, takich jak na przykład nawigacja. Takie kierownice w motocyklach drogowych najczęściej charakteryzuje się jednolita średnicą.
Są też kierownice o zmiennej średnicy i jest ona większa w miejscu mocowania, a mniejsza przy końcach. Stosuje się je w chociażby w motocyklach terenowych, gdzie potrzebna jest wysoka odporność na uderzenia.
Szerokość i wysokość kierownic motocyklowych
Kierownice dodatkowo różnią się szerokością i wysokością. Na przykład w cruiserach można spotkać tzw. ape bars, które powodują, że motocyklista ma ręce uniesione ku górze. Z kolei w dużych i ciężkich turystykach kierownica jest szeroka i mocno zwrócona w stronę motocyklisty, co pozwala na łatwe manewrowanie. Dzięki temu siła włożona w skręcanie może być mniejsza.
Zresztą, w kwestii szerokości zasada jest bardzo prosta – im szersza kierownica, tym łatwiej można manewrować motocyklem. W szerokiej kierownicy dźwignia jest większa, więc motocyklista łatwiej pokonuje opory stawiane przez zawieszenie i koło. Inna sprawa, że nie w każdym motocyklu szeroka kierownica jest potrzebna.
Stal i aluminium
Ostatni punkt programu jest materiał i tu spotyka się głównie stal oraz aluminium. Stal jest stosowana w wielu motocyklach drogowych, ponieważ bardzo dobrze tłumi wibracje i jest niedroga. Aluminium z kolei zapewnia lekkość i wytrzymałość. Do produkcji kierownic często używa się aluminium 7010 z dodatkiem cynku i magnezu. To kompromis pomiędzy odpornością i zdolnościami do pochłaniania wibracji.
Podwyższenie kierownicy w motocyklu – jak to zrobić?
Niezależnie od rodzaju motocykla dostępne na rynku akcesoria pozwalają na zmianę wysokości kierownicy. Zanim jednak przejdziecie do tego punktu, można najpierw poeksperymentować z ustawieniem odchylenia (offset) kierownicy, ponieważ już to może wpłynąć na zmianę pozycji i często okazać się wystarczające. Najczęściej przekręcenie kierownicy do przodu wystarczy, by podnieść ją o kilka milimetrów. Po takiej operacji koniecznie trzeba pamiętać o poprawnym ustawieniu klamek i lusterek.
Przy odchyleniu standardowej kierownicy w jedną lub drugą stronę, zmieni się odległość, jaką motocyklista ma do kierownicy. Żeby temu przeciwdziałać, innym rozwiązaniem będzie zastosowanie akcesoryjnego mocowania kierownicy w różnych rozmiarach – dzięki czemu można podnieść kierownicę o 20, 25, 30 mm lub więcej. Przed zakupem trzeba dokładnie znać średnicę kierownicy w punktach mocowań. Tu można użyć suwmiarki lub posłużyć się danymi producenta. Tak szczegółowe informacje zazwyczaj są podawane w instrukcji obsługi dla mechaników.
O ile muszę podnieść kierownicę w motocyklu?
Żeby nie dokonywać zmian metodą prób i błędów, można podejść do sprawy w bardziej przewidywalny sposób. Przepis jest prosty:
- Usiądź na swojej maszynie, przyjmij pozycję w jakiej dotychczas jeździłeś, a następnie taką, którą chciałbyś mieć.
- Zmierz różnice w wysokości, to pozwoli określić, z jakiego podwyższenia należy zastosować.
Taka metoda pozwoli dobrać potrzebne części zgodnie z oczekiwaniami. Dokonując zmian w wysokości czy offsecie kierownicy, musisz pamiętać o tym, że może okazać się konieczny również zakup dłuższych linek i przewodów. Często te fabryczne są obliczone "na styk" i dają niewielkie pole do manewru.
Które rozwiązanie będzie lepsze?
Zastosowanie akcesoryjnych elementów montażowych będzie mimo wszystko lepsze, niż zmienianie offsetu kierownicy. Dzięki temu jesteśmy w stanie kierownicę pozostawić w linii, którą zaprojektował producent motocykla, a wpływ na pozycję za sterami będzie bardziej neutralny. Z “przekręcaniem” kierownicy do przodu / tyłu wiąże się zmienianie jej położenia w dwóch płaszczyznach i automatycznie znalezienie poprawnej pozycji robi się jeszcze trudniejsze.
O ile podnieść kierownicę w motocyklu?
Ilość milimetrów o ile należy podnieść kierownicę, zależy od prywatnych preferencji. Nie można zapominać, że podnoszenie kierownicy wpływa na trójkąt kierownica-siedzenie-podnóżki. Zmiana tej proporcji może mieć też negatywne efekty.
Co daje podwyższenie kierownicy i kiedy ma najwięcej sensu?
Podwyższenia kierownicy stosuje się bardzo często w motocyklach terenowych lub motocyklach typu adventure. Zwłaszcza w tych drugich, które siłą rzeczy są kompromisem pomiędzy motocyklami drogowymi i terenowymi, standardowa wysokość kierownicy może być niewygodna do jazdy w terenie.
W terenie motocykliści jeżdża na stojąco (lepsza widoczność, możliwość wygodnego manewrowania) – zbyt niska, szosowa wysokość kierownicy sprawia, że po wstaniu motocyklista musi “schylać się” do kierownicy. To niewygodne rozwiązanie, które uniemożliwia utrzymania poprawnej pozycji przez dłuższy czas.
Zbyt mocne podniesienie kierownicy
Trzymając się motocykli adventure, zbyt mocne podniesienie kierownicy będzie wygodne w terenie, przy jeździe na stojąco, ale szybko może stać się niewygodne przy jeździe na siedząco. Mocno podniesiona kierownica w połączeniu ze standardową wysokością siedzenia sprawia, że podczas jazdy na siedząco można poczuć się jak na chopperze (chyba, że motocyklista jest naprawdę wysoki). Wtedy należałoby podnieść siedzenie.
Mocne podniesienie kierownicy w chopperze to niska kontrola nad motocyklem. Jeśli ledwo sięgamy do sprzęgła czy klamki hamulca, a do tego krew spływa nam z przedramion po 15 minutach, to zbyt wysoka kierownica może przyczynić się do niepotrzebnego wypadku.
Jak obniżyć wysokość siedzenia w motocyklu?
Tutaj przechodzimy płynnie do tematu wysokości siedzenia. Szkół jest kilka – jedni twierdzą, że siedzenie powinno być na tyle nisko, żeby podczas postoju dwoma stopami sięgać do ziemi. Inni uważają, że wystarczy jedna stopa, a obniżenie siedzenia ma negatywny wpływ na pozycję za sterami. Z czysto teoretycznej perspektywy, drugi punkt jest prawdziwy – jeśli mocno obniżymy siedzenie, odległość do kierownicy się zmniejszy, a ugięcie kolan zwiększy.
Jednym ze sposobów zachowania proporcji kierownica-siedzenie-podnóżki jest wykorzystanie zestawu obniżającego zawieszenie. Można obniżać zawieszenie z przodu i z tyłu, żeby uzyskać niższą wysokość siedzenia.
Podwyższenie kierownicy w motocyklu – warto, ale z głową!
Podwyższenie kierownicy w motocyklu jest prostą operacją, jeżeli podejdzie się do tego z głową i niezbędną wiedzą. Prawidłowa pozycja jest ważna, ponieważ wpływa na bezpośrednio na bezpieczeństwo motocyklisty.
Przy dopasowywaniu maszyny pod siebie nie zapomnij również o wysokości siedzenia, możliwościach obniżenia lub podwyższenia zawieszenia, a także odpowiednim ustawieniu dźwigienek, klamek i podnóżków.
